Codice diplomatico della Lombardia medievale
(secoli VIII - XII)

(ST) Anno dominice incarnacionis millesimo centesimo sextodecimo, mense februarii, indicione nona. Constat nos Bellonem qui dicor Capitaneus, filium quondam Arderici, et Bertam, iugales, filiam quondam Arialdi, de civitate Papie, qui professi sumus lege vivere Longobardorum, michi que supra Berte ipso Bellone iugali et mundoaldo meo consentiente et subter confirmante | et ut ipsa legis (a) habet auctoritas (1) una cum notitia de propinquioribus parentibus meis que supra femine, quorum nomina subter leguntur, a quibus interrogata et inquisita sum si ab ipso iugali et mundoaldo meo vel ab ullo alio homine ullam paterer violentiam an non, quidem et ego que supra Berta in presencia ipsorum parentum vel testium certam facio professionem et manifesta|cionem eo quod ab ipso iugali et mundoaldo meo nec ab ullo alio homine nullam patior violentiam nisi mea bona et spontanea voluntate hanc cartam vendicionis facere visa sum, accepisse sicuti et in presentia testium manifesti sumus quod accepimus a te Ambrosio presbitero et preposito, offitiali ecclesie Sancti Laurentii que est edificata foris (b) prope civitate Mediolani, | in suburbio Porte Ticinensis, argen(ti) den(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) libras tredecim et solidos novem et denarios septem finito precio sicut inter nos convenit pro camporum petiis viginti et quattuor seu vineis cum areis earum, que sunt petie due, atque silvis stellareis cum areis earum petiis tredecim seu pratis, que sunt petie sex, iuris nostri, quas habere | visi sumus in loco et fundo Floriano. Primus campus dicitur in Erasca: est ei a mane Sancti Stephani, a meridie Alberti de Palatio, a monte via, a sero Ambrosii Marci, et est pertice tres et tabule duodecim et dimidia. Secundus campus ibi prope dicitur similiter, et est pertice tres et tabule quattuor: est ei a mane Petri Blanco, a meridie Sancti Stephani, a sero Ambrosii Marci, a monte via. Tertius campus ibi prope dicitur (a),|[et est] pertice due et pedes quinque, a mane Ambrosii Marci, a meridie Sancti Stephani, a sero Petri Blanco, a monte via. Quartus campus dicitur in Vulpana, et est pertice tres et pedes sex: est ei a mane Sancti Syri, a meridie Petri Blanco, a sero Lanfranci Vuaitamacco, a monte monasterii Gisonis. Quintus campus dicitur in Braida, et est pertice tres et tabule quinque et dimidia: est ei a mane Sancti Stephani, a meridie | Ambrosii Marci, a sero masaria filii Iohannis de Castello, a monte Martini Piliciarii de pusterla Sancti Laurentii. Sexstus campus dicitur Graminacio, et sunt pertice tres et tabule quinque et pedes decem: est ei a mane Belloni Cagastracia, a meridie Sancti Stephani, a sero Sancti Cassiani, a monte via. Septimus campus dicitur in Campo Centenario, et est pertica una: est ei a mane Alberti, a meridie Ambrosii Marci, | a sero via. Octavus campus dicitur in Albaredo, et est pertice due et tabule decem et novem et pedes duo: est ei a mane Ambrosii, a meridie ---, a sero Martini Piliciarii, a monte Petri Blanco. Nonus campus dicitur ibi prope, et est pertice quattuor et tabula una et pedes duo: est ei a mane Martini Pilliciarii, a meridie Petri Blanci, a sero via. Decimus campus dicitur in Gabe, et est pertice quattuor | et pedes quattuor: est ei a mane fossatum, a meridie Iohannis, a sero Gariardi de Florano. Undecimus campus ibi prope dicitur (a), et est pertica una et tabule viginti et una et pedes sex: est ei a meridie Gariardi, a monte Ambrosii Marci. Duodecimus campus dicitur Bramoso, et est pertice septem: est ei a mane ------, a meridie et monte Petri Blanci, a sero via. Terciusdecimus campus ibi prope, | et est pertice [due] et tabule quinque et dimidia: est ei a mane et meridie Petri Blanci, a sero Gariardi. Quartusdecimus campus dicitur Campus Longus, et est pertica una et dimidia et pedes octo: est ei a mane Petri, a meridie Sancti Stephani, a sero Arderici, a monte de Bramapane. Quintusdecimus campus ibi prope dicitura, et est pertice quinque et tabule undecim et pedes tres: est ei a mane via, a meridie | Arderici, a sero Aichonis, a monte de Bramapane. Sextusdecimus campus dicitur ----, et est tabule viginti et una et pedes (a) unus: est ei a mane et sero Sancti Stephani, a meridie Petri, a monte Lanfranci. Decimus septimus campus dicitur in Pedrugio, et est pertice due et tabule due et pedes duo: est ei a mane et meridie --------, a sero Gandulfi, a monte Ambrosii Marci .| Octavusdecimus campus dicitur a la Fossa, et est pertica una et tabule viginti et due et dimidia: est ei a mane Belloni, a meridie Petri, a sero -----, a monte Ambrosii. Nonusdecimus campus dicitur a Passone, et est pertice due et tabule decem et septem: est ei a mane Gotefredi, a meridie via, a sero Petri, a monte Sancti Stephani. Vigeximus campus dicitur in Valle, et est tabule viginti et pedes | octo: est ei a mane Gandulfi Sacco, a meridie Sancti Stephani, a sero Ambrosii, a monte Arderici. Vigeximus primus campus dicitur ad Puteum, et est tabule decem et novem et pedem unum: est ei a mane heredum Petri Bicitio, a meridie Martini, a sero Ambrosii Marci, a monte via. Vigeximus secundus campus dicitur in Clausura, et est pertica una et pedes novem: est ei a mane Ambrosii | Marci, a meridie monasterii Gisonis, a sero via, a monte Sancti Syri. Vigeximus tertius campus ibi prope dicitur similiter in Clausura, et est pertica una et tabule sedecim et pedes novem cum incisa sua: est ei a mane Sancti Syri, a monte similiter Sancti Siri (a), a meridie Sancti Stephani, a sero Ambrosii Marci. Vigeximus quartus campus ibi prope dicitur in Viniate, et est tabule novem | et pedes octo: est ei a mane via, a meridie Petri, a sero Sancti Stephani, a monte Ambrosii Marci. Prima vinea dicitur in Valle, et tabule (a) viginti et due: est ei a mane Sancti Syri, a monte Sancti Stephani, a sero Ambrosii Marci. Secunda vinea dicitur in Viniate, et est pertica una et tabule octo et pedes novem: est ei a mane via, a meridie Ambrosii, a sero monasterii Gisonis, a monte | Petri Blanco. Primum buscum dicitur in Gerbaliolo, et est pertice due et tabule quattuordecim: est ei a mane rio, a meridie Petri Blanco, a sero Sancti Syri. Secundum buscum ibi prope dicitur in Gerbaliolo, et est tabule sedecim et pedes novem: est ei a mane Ambrosii Marci, a meridie et monte Sancti Syri, a sero Lanfranci. Tercium buscum dicitur de Magrido, et est pertica una et tabule duodecim et dimidia: est ei a mane Pagani ,| a meridie et monte Petri, a sero Girardi. Quartum buscum cum prato insimul tenente dicitur in Campedello, et est tabule viginti et una: est ei a mane et meridie Gandulfi, a sero Petri, a monte Ambrosii. Quintum buscum dicitur de Valle, et est pertice quattuor et tabule due et pedes novem: est ei a mane rio, a meridie Petri, a sero de Bramapane Ambrosii (a). Sextum buscum dicitur Inter Caderona et Rium Mortuum ,| et est pertice tres et tabule septem: est ei a mane ipsum rium, a meridie Bellonis, a monte ipsa Cadrona (a). Septimum buscum dicitur ad Fossam de Lupis, et (a) pertica una et dimidia: est ei a mane Iohannis, a meridie via, a sero rio. Octavum buscum ibi prope insimul tenente ex parte monte dicitur similiter, et est pertice tres et tabule octo et dimidia: est ei a mane via, a sero cummunia de Albizo, a monte Petri. [No]num buscum ibi | prope dicitur in Capite de Ponte de Rio Mortuo et est pertice tres et tabule decem et septem: est ei a mane Petri, a meridie et sero Rius Mortuus, a monte Ambrosii. Decimum buscum dicitur de Ultino, et est pertice quinque et tabule quattuor: est ei a mane Petri, a meridie Ambrosii, a sero rio, a monte monasterii Gisonis. Undecimum buscum dicitur ad Robore Fulmenata, et est pertice [[....]]: est ei a mane | Benedicti, a meridie Syri (a), a sero rio, a monte Petri. Duodecimum buscum dicitur de Erta, et est pertica una: est ei a mane Ambrosii, a meridie Bellonis. Tercium decimum buscum dicitur a la Lamma de Torgio, et est pertica una: est ei a mane Ambrosii, a meridie Gandulfi, a sero Petri, a monte ipsa Lamma. Primum pratum dicitur Isella, et est pertica una et tabule viginti et dimidia: est ei a mane Sancti Syri ,| a meridie monasterii Gisonis, a sero flumen. Secundum pratum dicitur in Valle, et est (c) pertica una et tabule viginti et tres: est ei a mane rio et sero rio, a meridie Petri, a monte Sancti Siri. Tertium pratum dicitur in Magrera, et est pertice tres et tabula una: est ei a mane Petri, a meridie via, a sero Lanfranci et Petri, a monte monasterii Gisonis. Quartum pratum dicitur in Cuguso, et est pertice quinque | et tabule quinque et pedes quinque: est ei a mane monasterii Gisonis, a meridie Bilixii, a sero rio, a monte Petri. Quintum pratum ibi prope dicitur similiter, et est pertica una et tabule quattuor et pedes octo: est ei a mane Petri, a meridie Ambrosii, a sero Sancti Siri et Girardi de Corliasco. Sextum pratum, quod est gerbum, dicitur in Vulpariola, et est pertice due et dimidia: est ei | a mane heredum Lanterii de Lemiate, a meridie Ambrosii Marci, a sero Anselmi Renzonis, a monte ---- Ungari de Besate. Quas autem res superius dictas cum superioribus et inferioribus seu cum finibus et accessionibus suis in integrum ab hac die tibi qui supra Ambrosio presbitero et preposito pro suprascripto precio vendimus, tradimus et mancipamus ut facias | exinde a presenti die tu et cui tu dederis vel habere statueris vestrique successores iure proprietario nomine quicquid volueritis sine omni nostra et heredum nostrorum contradicione. Quidem et spondemus atque promittimus nos qui supra iugales una cum nostris heredibus tibi qui supra Ambrosio presbitero et preposito et cui tu dederis vel habere statueris | vestrisque successoribus suprascriptas res omnes sicut superius legitur in integrum ab omni homine defensare. Quid si defendere non potuerimus aut si contra hanc cartam vendicionis per quodvis ingenium agere aut causari presumpserimus, tunc in duplum predictas res restituamus sicut pro tempore fuerint aut valuerint sub estimatione in eodem loco. Quia sic inter nos convenit. Actum foris prope suprascripta civitate Papie, iusta ECCLm Sancti Victoris.
Signum + (d) manuum suprascriptorum Belloni et Berte iugalium qui hanc cartam vendicionis ut supra fieri rogaverunt et ipse Bellonus eidem coniugi sue consensit ut supra.
Signum + (d) manuum Alberici qui dicitur Cappellus germani ipsius Berte seu Enrici consobrini eiusdem femine, qui eam interrogaverunt ut supra et in hac carta ad confirmandum manus posuerunt.
Signum + (d) manuum Liprandi Stampa, Alberici, Obizonis, Stephani, Petri, Eriprandi, testium.
(SM) Ego Otto iudex rogatus subscripsi.
(ST) Ugo notarius sacri palatii scripsi, post traditam complevi et dedi.

(a) Così A.
(b) pforis in A.
(c) est nell'interlinea.
(d) Non c'è corrispondenza tra il numero delle croci e il numero delle persone.

(1) LIUTPR. 22.

Edizione a cura di Maria Franca Baroni
Codifica a cura di Valeria Leoni