Codice diplomatico della Lombardia medievale
(secoli VIII - XII)

(ST) Anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi millesimo centesimo quadragesimo septimo, mense madii, indictione decima. Placuit atque convenit | inter Englesendam relictam quondam Ambrosii qui dicebatur da Morgula de loco Caponago et Scotonem filium ipsius et Garitiam iugales, consentiente ipso Scotone | suprascriptis feminis, mondoaldo earum, nec non et inter Iohannem filium quondam item Iohannis qui dicebatur Inviciado de loco Vicomercato, ut in Dei nomine debeant dare sicuti | a presenti dederunt ipsi Englesenda mater et suprascripti iugales eidem Iohanni ad habendum et tenendum seu censum reddendum libellario nomine usque ad annos viginti | novem expletos et deinde usque in perpetuum, id est petias tres de terra cum busco uno qui est in una de ipsis petiis et vinee (a) petiam unam cum eius area et curo arboribus desuper haben|[t]es iuris alicuius Sancti, et de libellaria ipsorum matris et filii; et iacent ipse petie in territorio de suprascripto loco Caponago: prima petia dicitur ad Clausum de Maniberto, cui coheret a mane | Anselmi, a meridie Anrici, a sera Iohannis, a monte Bonizonis, et est pertice quinque et tabule legiptime quattuor; secunda dicitur al Lavello, cui est a mane via, a meridie Beltrame et aliorum ger|manorum, a sera flumen Morgule, a monte Sancti Stefani et in aliquo Nazarii qui dicitur Parie, et est ipsa petia inter terram et buscum per iustam mensuram pertice iugiales viginti | et tabule viginti et due et dimidia legiptime; tertia dicitur in Rugagirone, cui est a mane Pagani qui dicitur Cloro, a meridie Bonihominis (b), a sera et a monte via, et est pertice quinque | et tabule due legiptime; quarta petia est vinea, et dicitur a Ralbagiro, cui est a mane Sancti Stefani, a meridie via, a sera Girardi, a monte Sancte Mafie (c), et est pertice quinque | et tabule legiptime septem; et si amplius quam superius legitur suprascripte petie inveniri (d) posunt de iure ipsoruro matris et iugalium in presenti maneat libello. Ea ratione uti amodo usque | in suprascripto constituto habere et tenere debet ipse Iohannes et sui heredes et cui dederint suprascriptas petias de terra cum suprascripto busco et vinea et cum arboribus de super*i*us, cum superioribus et inferioribus seu cum | accessionibus suis in integrum, et facere inibi libellario nomine quicquid eis utile fuerit sine contradictione ipsorum Englesende et Scotonis et Garitie et de suis heredibus, ita ut aput |[e]os non depeiorentur, set persolvere exinde debet ipse Iohannes vel suus missus aut heres eisdem matri et iugalibus vel eorum misso aut heredi censum singulo anno omni festo sancti Martini ad casa eorum |[h]abitationis argenti denarium bonum unum et candellam unam. Et hoc stetit et convenit inter (e) ipsos, quod ipsi mater et filius seu eius conius (f) nec eorum heredes per ullumvis ingenium non habent agere nec | causari contra suprascriptum Iohannem et contra suos heredes nec contra cui dederint suprascriptas res nominative de suprascripto denario et candella quod legitur superius per fictum nec de ipsis (g) rebus, set omni tempore stare habent | in auctoritate et defensione suprascripto Iohanni et suis heredibus de suprascriptis petiis de terra et busco et vinea qualiter superius legitur secundum usum et libelli morem. Alia superinposita inter eos exinde non fiat. | Penam vero inter se posuerunt ut quis ex ipsis aut eorum heredibus se de hac convenientia libelli removere presumpserit et non permanserit in ea omnia que superius leguntur, tunc componat | illa pars que hoc non conservaverit alie parti fidem servanti pene nomine argen(ti) den(ariorum) bon(orum) libras viginti, et insuper in eadem convenientia libelli permanere debet.| Quia in tali ordine qualiter superius legitur ad hoc confirmandum libellum acceperunt suprascripti Scoto et mater ab suprascripto Iohanne exinde launachild argen(ti) den(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) libras decem | et solidos sex. Quia sic inter eos convenit. Actum in suprascripto loco Caponago.
Signum manuum + + + suprascriptorum Englesende matris et Scotonis filii ipsius seu Garitie iugalium qui hoc libellum ut supra fieri rogaverunt, et ipse Scoto suprascriptis fe*min*is consensit ut supra.
Signum manuum + + + + Amizonis qui dicitur da Bonade et Climerii qui dicitur Pamporro seu Iohannis filius Petri Tinctoris ac Martinus de suprascripto Vi[comer]cato testium.
Et insuper ibi statim predicta Englesenda et suprascriptus Scoto dederunt guadiam in manu suprascripti Iohannis e*m*ptoris, ita ut si amodo unquam in tempore ulla aparuerit discordia de suprascriptis | petiis de terra et busco et vinea in totum sive in parte suprascripto e*m*ptori et suis heredibus vel cui dederint, quod defendere habent secundum iuris rationem; et inde posuit fideiussorem in pena dupli | Bertram germanum ipsius Scotonis de ipso loco Caponago, qui obligavit pignera sua in eadem pena. Et ibi presentialiter predicta Garitia manifestavit se habere con|sultum de argen(ti) den(ariorum) bon(orum) libris sex qui sunt de eius faderfio campum unum iuris ipsius Scotonis, et dicitur in Campo Cipone, perti*c*e quattuordecim, cui est a mane Iohannis, a meridie Anrici, | a sera via. Et insuper predicta Englesenda manifestavit se habere consultum de argen(ti) den(ariorum) bon(orum) libris septem campum reiacentem in territorio de suprascripto Caponago, et dicitur | *** , cui est a mane Bonihominis, a meridie Ugonis, a sera et a monte via, omnia et ex omnibus in integrum.
(ST) Ego Bonfatus causidicus ac notarius sacri palatii scripsi et tradidi, post conpletum dedi.

(a) -n- nell'interlinea.
(b) La prima -i- corretta su o.
(c) Così A, molto probabilmente per Marie.
(d) -ni- nell'interlinea.
(c) -ter nell'interlinea.
(f) congus in A.
(g) ipisis con la seconda -i- espunta.

Edizione a cura di Liliana Martinelli Perelli
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi