Codice diplomatico della Lombardia medievale
(secoli VIII - XII)

(ST) In Christi nomine. Anno ab incarnatione eiusdem domini nostri Iesu Christi milesimo quadrage|simo primo, undecimo kalendas augusti, inditione nona. Nos in Dei nomine Liutefredus | iudex filius quondam Danielis, de civitate Bergamo, et Adeltruda filia quondam Petri iudex iu|galibus, qui professi summus legem vivere Langobardorum, mihi qui supra Adeltrude consentiente suprascripto Liu|tefredo iudice iugale et mundoaldo meo, et ut lex abet auctoritas una cum notitia | de propinquioribus parentibus meis qui supra Adeltrude, quorum nomina subter leguntur, in quorum presen|tia vel testium et reliquos hominum certa fatio professione et manifestatione eo quod | nulla me pati violentia ab ipso iugale et mundoaldo meo nec (a) ad quempiam homini | persona, nisi mea bona et spontanea voluntate hanc paginam iudicati facere visa | sum quicquit fatetur, presens presentibus diximus (b): 'Quisquis in sanctis hac venerabilibus locis ex suis aliquit contulerit rebus, iuxta Auc|toris vocem in hoc seculo centuplum accipiet et insuper, quod melius est, vitam possidebit heter|nam'. Et ideo nos qui supra Liutefredus iudex et Adeltruda iugalibus damus et offerimus | seu iudicamus eclesie seu canonice Sancti Vincentii, que est fundata infra eadem civitate Bergamo | et est mater eclesia, presentem post nostrum decessum, hoc est sorte una massaritia (c) cum casis | et omnibus rebus terretoriis ad se pertinentibus, iuris nostris, que abere visi summus in vico et fundo | Plauriano seu in eius terretoriis vel vocabulis locis, tam in montibus quamque et in planitiis locis, | ut dictum est, suprascripta sorte tam casis quam aliis edifitiis, areis, curtesitiis, ortis, clausuris, vi|neis, campis, pratis, silvis castanis, ceretis et roboretis hac stellareis, arboribus fructifferis | et infructifferis (d), cultis et incultis, divisis et indivisis, pascuis et communaliis et usibus | aquarum aquarumque ductibus vel decursibus, omnia et ex omnibus nostrorum iure pertinentibus qualiter | superius legitur in integrum; et sunt suprascriptis rebus terretoriis pertinentibus ad ipsa sorte totis insimul, estra | pasculum et communalia, per iustam mensuram iugias l(egitimas) decem. Eo videlicet ordine ipsa | sorte cum casis et omnibus rebus terretoriis ad se pertinentibus suprascripte eclesie seu canonice Sancti | Vincentii dare et offerre videmus, ut diximus, post nostrum decessum, et (e) usque in perpe|tuum sit propria de suprascripta eclesia vel canonica Sancti Vincentii. Ita tamen volumus et iudicamus | ut abeat et teneat Petrus filius quondam Andrei, que super ipsa sorte abitare videtur cum | suis filiis vel heredes, predicta sorte ad habitandum seu laborandum atque censum reddendum | per singulos annos fermento (f) modia quinque, panico modia similiter quinque: datum (g) et consignatum | sit ipsum ad partem predicte canonice propter anime nostre qui supra iugalibus et anime quondam Adelber|ti archipresbiteri et primicerio, qui fuit de eadem ordine et germano meo qui supra Liutefredi iu|dex, remedium et mercedem, eo tamen ordine, ut unoquoque anno in die aniversarii | predicti quondam Adelberti archipresbiteri et primicerio (h) vesperum, matutinum et missa celebrent | illis ordinariis qui pro tempore in eadem eclesia ordinati fuerint. Et insuper volumus et iudi|camus nos qui supra iugalibus ut, si hoc evenerit quod ipsis ordinariis qui pro tempore in eadem eclesia (i) | ordinati fuerint predicti Petri suique heredes de predicta sorte aliqua superimposita | fecerint, exepto quod superius legitur, tunc volumus et iudicamus ut predicta sorte deveni|at in iure et potestate de propinquorum parentum meorum qui supra Liutefredi iudici, et tamdiu | sit ipsum fictum in eorum potestatem quamdiu ipsis ordinariis suprascripta imposita ipsius Petri vel | ad suis heredibus facere distulerint, propter anime nostre et anime suprascripti quondam Adelberti ar|chipresbiteri et primicerio remedium et mercedem, quia omnia sic est nostra bona voluntas . | Actum suprascripta civitate Bergamo. Unde due cartule offersionis uno tenore scripte sunt.
(ST) Liutefredus iudex sacri palatii a nobis facta subscripsi et eidem (j) Adeltru|de coniugie mee consensi ut supra.
Signum # manu(m) suprascripte Adeltrude qui hanc cartulam offersionis fieri rogavit.
Signum # manibus Ursoni et Alexandri, pater et filio, propinqui eidem Adeltrude qui eam | interrogaverunt ut supra.
Signum # manibus Iohanni et Petri seu Celsoni, de eadem civitate Bergamo, testes.
(ST) Petrus notarius et iudex scripsi, post traditam complevi et dedi.

(a) n- su rasura.
(b) p(resens) - dixim(us) nell'interlineo.
(c) A masassaritia
(d) La prima i- su rasura; segue rasura di et
(e) Così A: si intenda ut
(f) La prima asta di -m- su rasura.
(g) Segue s erasa.
(h) A primerio
(i) A ecl(esi)a | ecl(esi)a
(j) -i- nell'interlineo.

Edizione a cura di Cristina Carbonetti
Codifica a cura di Gianmarco De Angelis