Codice diplomatico della Lombardia medievale
(secoli VIII - XII)

(S) Dum, in Dei nomine, civitate Cremona, in caminata maiore domus ep(iscop)io ip(siu)s civitatis, per data licencia domni Olderici ep(iscop)i ip(siu)s ep(iscop)io, in | iudicio ressideret Adelelmus (a) q(ui) et Azo, misus dom(n)i Ottonis imperatoris, unicuiq(ue) iusticias faciendas ac deliberandas, resedemtib(us) cu(m) eo Auteherius, | Ioh(ann)es, Adelbertus, Radaldus (b), Dominicus, iudices sacri palaci, Rolandus de Castronovo, Vuandelio de Sereniano, Anselmus, filius q(uon)da(m) Grimizoni, | Radaldus, Otto germanis, item Radaldus de loco Gaidisco, Ioh(ann)es, Teuderulfus, Petrus, Vualbertus, Giselbertus, Adam, item Adam, Ildeprandus, Ioh(ann)es, Adelber|tus germanis, Bono, Pelegrinus, deade(m) (c) civ(itat)e Cremona et reliq(ui) plures. Ibiqueoru(m) (d) veniens presencia p(re)dictus dom(nu)s Odelricus ep(iscopu)s et Gezo eius et ip(siu)s | ep(iscop)io avocatus, nec non et ex alia parte Roza, filia q(uon)da(m) Lamzoni, veste velamen s(an)c(t)e relionis induta, seu Adam (e) infantulo et Albizo | tutor eor(um), q(ui) p(er) iussione ipsius Adelelmi misus tutor residebad (f), et ceper(un)t dicere ips(i) dom(nu)s Odelricus ep(iscopu)s et Gezo eius et ip(siu)s ep(iscop)io avocatus: Abemus et deti|nemus parte ip(siu)s ep(iscop)io proprietate(m) pecia una (g) de terra aratoria, q(ui) est posita in loco ubi dicitur Questrello, et est p(er) mensura iusta iuas tres; coerit ei a mane | ipsius ep(iscop)io, a meridie S(an)c(t)i Silvestri, a montes Pauloni, a sera fosato (h). Si ullus omo adversus nos vel pars ip(siu)s ep(iscop)io ex|inde aliq(ui)t dicere vult (i), parati summ(us) cu(m) meo exinde ad racione standu(m) et legitime finiendu(m) et, q(uo)d plus est (j), q(ue)rim(us), ut dicant ipsi Roza veste vela|men s(an)c(t)e religionis induta et Adam infantulo seu Albizo tutor eorum q(ui) ic ad presens s(un)t, si nobis vel pars ip(siu)s ep(iscop)io p(re)dicta pecia de terra aratoria | c(on)tradicere aut subtraere vellunt aut si propria ip(siu)s ep(iscop)io est et ese debet cu(m) lege anon. Cu(m) ipsis dom(nu)s Odelricus ep(iscopu)s et Gezo eius et ip(siu)s ep(iscop)io avocatus tali|ter retulisent, ad ec responder(un)t ipsi Roza veste velamen s(an)c(t)e religionis induta et Adam infantulo seu Albizo tutor eorum: Vere iam dicta pecia | de terra qua(m) vos dicitis propria ip(siu)s ep(iscop)io e(st) et e(ss)e debet cu(m) lege et nobis ad abendum nec requirendum nihil p(er)tinet nec p(er)tinere debet cu(m) lege p(ro) eo q(uo)d nullu(m) scrip|tu(m) nec firmitate(m) nulla(m)q(ue) racione inde abemus nec abere possu(m)mus per qua(m) pars ip(siu)s ep(iscop)io p(re)dicta pecia de t(er)ra contradicere (k) aut subtraere posam(us), | eo quod propria ip(siu)s ep(iscop)io est et e(ss)e debet cu(m) lege. Et sponder(un)t se ips(i) Roza veste velamen s(an)c(t)e religionis induta et Adam infantulo seu Albizo tutor | eor(um) ut, si qua(m) in te(m)pore ips(i) suor(um)q(ue) ered(e)s adversus eu(n)de(m) dom(nu)s Odelricus ep(iscopu)s suisque suscessores vel pars ip(siu)s ep(iscop)io de predicta pecia de terra (l), q(ue) supra l(egitur), agere | aut causare vel removere p(re)su(m)seri(n)t et omni te(m)pore exinde taciti et c(on)te(n)ti n(on) permanseri(n)t v(e)l si aparuerit ullum datum aut factum vel colibet scriptum, quod ipsi | exinde in aliam partem fecisent et claruerit, tunc conponant ipsi suor(um)q(ue) eredes pena dubla (m) ipsa pecia de terra sicut pro te(m)pore fuerit meliorata aut valuerit | sub extimacione in c(on)simile loco, et insup(er) pena argentu(m) denarios (n) bonos libras viginti. Is actis (o) et manifestacio ut sup(ra) facta rectu(m) eorum iudicu(m)| et auditorib(us) paruit esse (p) et iudicaver(un)t ut iusta eorum altercapcione eorum Rozani veste velamen s(an)c(t)e religionis induta et Ada(m) infantulo (q) seu Albi|zo tutor eor(um), professione et manifestacione ut ips(i) dom(nu)s Odelricus ep(iscop)us et Gezo eius avocatus p(re)dicta pecia de terra a parte ip(siu)s ep(iscop)io ab eade(m) tenere (r)| ad proprietatem et ips(i) Roza veste vellamen s(an)c(t)e religionis induta et Ada(m) infantulo seu Albizo tutor eorum manerent exinde om(n)i te(m)po|re taciti et c(on)te(n)ti. Eo modo finita est causa. Et ac noticia p(ro) securitate(m) parti ip(siu)s ep(iscop)io fieri amonuer(un)t. Quidem et ego Adelbertus | notarius ex iussione s(upra)s(crip)to miso et iudicum amonicione scripsi.Anno imperii tercio Ottoni imperatorii q(ui)nto, m(en)se ge|nuarius, indict(ione) quarta decima.
+ Adelelmus misus s(ub)s(crips)i.
(S) Autecherius iudex sacri palacii interfui (s).
(S) Adelbertus iudex sacri palatii interfui.
(S) Dominicus iudex domni imperatoris interfui.

(a) La seconda -l- aggiunta successivamente per mano dello scrittore, come pare.
(b) A Raradaldus
(c) Così A.
(d) Così A.
(e) A dam
(f) La prima -d- corretta da -s-
(g) -a in sopralinea.
(h) ipsius ep(iscop)io - fosato aggiunto successivamente, con ogni probabilità dalla stessa mano, in spazio appositamente lasciato in bianco.
(i) A vul
(j) A ex
(k) La prima -e- in sopralinea.
(l) -e- corretta su altra lettera.
(m) A dudubla
(n) -o- corretto su -ia, come pare.
(o) -c- corretta da -t-, come pare.
(p) A et se
(q) A infaotulo
(r) A tene
(s) Seguono due segni a forma di ricciolo forse per subscripsi.

Edizione a cura di Valeria Leoni
Codifica a cura di Valeria Leoni