Codice diplomatico della Lombardia medievale
(secoli VIII - XII)

(SN) In Christi nomine. Placuit atque convenit inter do(m)num Albericum, Laudensem episcopum, presentibus atque consentientibus do(m)no presbitero Graci|adeo et Petro clerico, et ex alia parte Conam Circamundum et Ugonem Circamundum ac Petrum Mascarpam et Alamannum Bec|carium et Adam Gunterium ac Guifredum Orzonem ac Ugonem item Circamundum (a) et Henricum Scotonem ac Petrumbellum Servodeum et Rolan|dinum Gunterium et Gariardum de la Burga ac Ottonem Rubeum, qui et Barbetta dicitur, et Zanisium Orzonem ac Ambrosium, filium quondam | Guinizonis Beccarii, et Petrum Donadei et Iohannem Servodeum et Muntenarium Gunterium ac Anselmum Tedelverii (b) ut in Christi nomine de|beat dare ipse do(m)nus episcopus, ex parte suprascripti episcopatus, suprascriptis hominibus sicut a presenti dedit ad fictum censum reddendum, libellario nomine usque | in infinitum, videlicet perticam unam de terra ipsius episcopatus que est in civitate nova de Laude et que debet eis designari in angulo | qui est in quadruvio inter duas vias, una que vadit versus monti parte usque ad casam Olivanorum et aliam que vadit versus sera | parte usque ad casam Tedaldi Iudei et Ranfi Tubatoris, et qui angulus est ante domum Sucii dal Pozo ex una parte et (c) etiam casas Ot|tobelli et Stecch(er)e dal Pozo ac ex alia parte ante domum Brunoldi Merciarii et ante domos aliorum merciariorum, eo videlicet ordi|ne uti amodo in antea suprascripti homines (d) et eorum heredes aut cui ipsi dederint habere et tenere debeant suprascriptam terram et facere | exinde de frugibus et redditibus seu censibus quod exinde annue Dominus dederit quicquid voluerint, sine omni ipsius do(m)ni episcopi eiusque | successorum contradictione; et ita ut ipsi (e) et eorum heredes persolvere exinde debeant libellario nomine suprascripto do(m)no episcopo et eius successoribus ac eorum | certo misso in unoquoque anno, per omne festum sancti Martini, ad casam ipsius episcopatus, pro (f) unaquaque tabula sex denarios veteres; | et ita ut si in predicto termino vel post unum mensem post suprascriptum terminum prefatum fictum totum et in solidum non solverint suprascripto episcopo | vel eius successori aut eorum certo misso, debeant suprascripti beccarii amittere totam suprascriptam fictaliciam et suprascriptus episcopus eiusque successores possint | exinde facere quicquid voluerint et sit inanis et vacuus libellus (g) ipsorum macellatorum; et ut quisque ipsorum teneatur in solidum | ad ipsum fictum solvendum et in solidum conveniri possit; et ut nemo ipsorum possit opponere alium priusquam se debere conveniri | in totum vel in partem et ut ipsum fictum nullo modo dividatur. Insuper etiam iuraverunt suprascripti omnes de solvere duodecim | solidos denariorum veterum annuatim sicut supra l(egitur) suprascripto do(m)no episcopo vel eius successori aut eorum certo misso; et si steterint ultra | suprascriptum terminum quod non solvant totum suprascriptum fictum, iuraverunt quod ipsi amplius se non intromittent de suprascripta libellaria | seu fictuaria in totum nec in partem sine parabola suprascripti episcopi vel eius successorum; et stetit insuper inter eos ut si ven|dere voluerint omnes vel aliquis ipsorum alicui alii extra suprascriptos decem et octo, debent dare ipsi episcopo vel eius successori pro sex de[nariis]| veteribus minus quam alicui alii si ipse episcopus emere voluerit; et, si noluerit emere, vendant cui voluerint dum tamen ipse emptor | sit huius officii et ad hoc ut officium tantum macellatoris ibi faciat, nec possint vendere nec iudicare alicui ecclesie, et | do(m)nus episcopus debet habere pro investitura ab emptore sex denarios veteres pro unaquaque tabula; et ita quod quisque emptorum | faciat suprascriptum sacramentum; et ita quod si aliquis ipsorum macellatorum decesserit, debet filius eius, si (h) habuerit decem | et octo annos, facere suprascriptum (i) sacramentum, et si steterit per annum unum quod non fecerit ipsum sacramentum, debeat amittere | ius suum; emptores quoque si steterint post mensem quod non fecerint ipsum sacramentum ex quo emerint, similiter amittant ius | suum; et eo tenore quoque ut suprascripti macellatores faciant inter ipsam terram macellatorum et terram episcopatus unum murum, | altum per quinque brachia super terram et longum sicut tenet ipsa terra macellatorum ab uno capite usque ad aliud, de|hinc usque ad kalendas madii proximas; et ita ut ipse episcopus habeat potestatem faciendi suam utilitatem in ipso muro sicut vo|luerit et ei necesse fuerit; stetit quoque inter ipsos quod quando suprascripti macellatores omnes vel aliquis eorum voluerint dimittere vel laxare prefatam libellariam seu fic|taliciam, possint bene quisque illorum vel omnes dimittere ipsam libellariam et quod eis pertinuerit in ipsa, ita tamen quod sint districti solvere preteritum fictum de q[uo supra]. | Quia sic inter eos stetit atque convenit. Factum est hoc anno ab incarnatione domini nostri Iehsu (j) Christi mill(esimo) centesimo quiquagesimo nono, mense setembris, indictione octava. Unde due | carte uno (k) tenore tradite sunt. Actum infra cameras prefati episcopi, feliciter.
Signum + manus suprascripti do(m)ni episcopi, qui hunc libellum fieri rogavit (l).
Signa + + manuum suprascriptorum presbiteri Graciadei et Petri clerici, qui interfuerunt et consenserunt u(t) s(upra).
Signa + + + + manuum Sucii dal Pozo et Alberti Poccaterre atque Brunoldi Merciarii seu Lanfranci Pristinarii, testium.
(SN) Ego Rafius iudex et missus do(m)ni Frederici inperatoris hunc libellum rogatus tradidi et subscripsi.
(SN) Ego Acerbus iudex ac missus do(m)ni secundi Cunradi regis hunc libellum scripsi et interfui.

(a) La prima -u- corretta da a
(b) -ii corretto da o
(c) Segue espunta o
(d) Segue habere et tenere cassato mediante sottolineatura.
(e) Segue depennato l'inizio di una p
(f) Corretto su per
(g) Corretto da libella mediante espunzione della a e aggiunta del segno per us
(h) Segue decesserit cassato mediante sottolineatura.
(i) Segue depennata f
(j) Iehu con segno abbreviativo.
(k) carte uno su precedente scrittura erasa.
(l) + manus - rogavit su precedente scrittura erasa.

Edizione a cura di Ada Grossi
Codifica a cura di Ada Grossi