Codice diplomatico della Lombardia medievale
(secoli VIII - XII)

(SN) Anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi mill(esimo) cent(esimo) sexagesimo sexto, nono kal(endas) novembris, indicione quinta decima. Presentia bonorum hominum quorum | nomina subter l(eguntur), per lignum et cartam que suis tenebant manibus, Comes et Iohannes, germani qui dicuntur Futigata, filii quondam Gariardi Futigata, fecerunt finem | et refutationem Laudensi episcopio per domnum Albericum, Laudensem episcopum, de peciis viginti tribus inter terram aratoriam et vineas cum areis earum iuris ipsius episcopatus | que iacent in loco et fundo Cotonio et in eius territorio, de quibus peciis et terra aratoria et vineis dicebant suprascripti germani esse affictata septem iugera. Prima pecia | de suprascriptis (a) viginti tribus peciis de terra aratoria et vineis iacet in contrata ubi dicitur al Dossum da Methale et est per mensuram pertice viginti quattuor et tabule decem, coheret | ei a mane Anninovi, a meridie Decembris de Mola et episcopatus, a ser(o) episcopatus, a monte Gariardi Millebaf et in parte Petri Moroni; secunda pecia iacet prope viam que | vadit ad Maleum et est pertice septem et tabule decem et octo, coheret ei a mane Anninovi, a meridie Adam Maltraversi, a ser(o)Malfaxati, a monte via; tercia pecia iacet | non multum longe et est pertice decem et tabule sex, coheret ei a mane et a monte via, a meridie illorum da la Pusterla, a ser(o)Ambrosii Millebaf et in parte Ranfi Tubatoris; quar|ta pecia iacet ad Dossum de Methale et est pertice septem et tabule quattuordecim, coheret ei a mane Petri Moronis, a meridie episcopatus, a ser(o) et a monte via; quinta pecia iacet | prope viam de Maleo et est pertice viginti et septem et media, coheret ei a mane -----, a meridie illorum de Goldenigo, a ser(o) via, a monte illorum da la Pusterla; sexta pecia iacet | ad Dossum de Sancto Georgio et est pertice novem et tabule novem, coheret ei a mane -----, a meridie Anninovi, a ser(o)Liprandi Tubatoris, a monte Petri Cuppo; septima pecia iacet | ad Piscinamo et est pertice quindecim terra aratoria et vites, coheret ei a mane Lanfranci de Mola et fratris eius, a meridie episcopatus, a ser(o) Malfaxati de Valirano et in parte Rogerii de Gigo, | a monte episcopatus; octava pecia iacet post la Spinatam et est pertice (b) quattuor et tabule sex, coheret ei a mane Iohannis Comexani, a meridie de Spazamexis, a ser(o) et a monte | episcopatus; nona pecia iacet non multum longe et est pertice viginti et tres et tabule quattuor, coheret ei a mane et a ser(o) via, a meridie episcopatus, a monte Ranfi Tubatoris; decima | pecia iacet iusta viam que vadit ad Pizoguitonem et est pertice tres et dimidia, coheret ei a mane de Clevanis, a meridie et a ser(o) et a monte via; undecima pecia iacet ad Cerrum | et est pertice undecim et media, coheret ei a mane eclesie de Cotonio, a meridie de Abonis, a ser(o) via, a monte Decembris de Mola; duodecima pecia iacet intra Nuvolaria et est pertice (c) | tres et tabule sedecim, coheret ei a mane Lanfranci de Trexeno, a meridie Adam Maltraversi, a ser(o)Malfaxati, a monte heredum Alberici Rubei; tercia decima pecia iacet ad Cerrum et | est pertice duodecim (d) et media, coheret ei a mane de Spazamexis (e), a meridie Rogerii et Arderici de Merlino, a ser(o)(f) et a monte Malfaxati; quarta decima pecia iacet non multum | longe et est pertice triginta et tres, coheret ei a mane et a ser(o) via, a meridie et a monte Malfaxati; quinta decima pecia iacet ad Vallem Ariberti et est pertice viginti, coheret ei | a mane via, a meridie Rogerii da Merlino, a ser(o)(g) Anninovi, a monte Malfaxati de Valirano; sexta decima pecia iacet a la Sazo Meroldi et est pertice sex et media, | coheret ei a mane via, a meridie Lanfranci de Trexeno, a ser(o) episcopatus, a monte Dionixii de Abonis; septima decima pecia ad la Vallem Ariberti et est pertice sex et tabule quindecim, cohert | ei a mane et a monte via, a meridie de (h) li Mazonis, a ser(o) episcopatus; octava decima pecia iacet in la via de Sancto Vito et est pertice octo, coheret ei a mane et a ser(o) via, a meridie -----, a monte eorum | de Goldenigo; nona decima pecia iacet ibi prope et est pertice novem, coheret ei a mane et a monte illorum de Goldenigo, a meridie de Abonis, a ser(o) via; vigesima pecia iacet non | multum longe et est pertice octo, coheret a mane ---------, a meridie illorum de Goldenigo, a ser(o)de Canzis, a monte ------; vigesima prima iacet ad Lavellum et est pertice | duodecim et media, coheret ei a mane Rogerii da Merlino, a meridie guardalobia, a monte illorum da la Pusterla; vigesima secunda pecia iacet ibi prope iuxta guarda|lobiam et est pertice quattuor; vigesima tercia pecia iacet in la via de Foresto et est pertice quattuor, coheret ei a mane Cesti de Merlino, a meridie via, si ibique ali|e sint coherentie, et sunt suprascripte pecie de terra feudum ut suprascripti germani confessi fuerunt. Eo ordine ut ammodo in antea suprascripti germani nec eorum heredes, per se vel | per suam submissam personam, non possint agere vel causari vel placitum movere, etiam de facto contra (i) suprascriptum episcopum nec contra eius successorem nec contra suprascriptum episcopatum nec contra cui | dederit de suprascriptis peciis de terra in totum vel in partem, set omni tempore exinde taciti et contenti esse et permanere debeant; et si ammodo in antea suprascripti germani vel eorum heredes, | per se vel per suam submissam personam, agere vel causari presumpserint vel placitum movere, etiam de facto contra suprascriptum episcopum vel contra eius successorem vel contra suprascriptum episcopatum vel contra cui | dederit de suprascriptis peciis de terra in totum vel in partem et omni tempore exinde taciti et contenti non permanserint, aut si aparuerit ullum datum vel factum vel quodlibet scriptum quod | exinde fecissent in aliam partem et claruerit, promiserunt componere id in duplum, nomine pene, de quo egerint aut quod defendere non potuerint, et post penam solutam | stare suprascripte fini. Et propter hanc finem et refutationem manifestaverunt suprascripti germani se accepisse a parte suprascripti episcopatus vel a suprascripto episcopo quattuordecim libras den(ariorum) Mediol(anensium)| veteris monete et launechild acceperunt crosnam unam. Et promiserunt et guadiam dederunt suprascripti germani suprascripto episcopo de defendere ei et eius successori et cui dederint suprascriptas pecias | de terra omni tempore, usu et racione ab omni contradicente persona ex eorum facto et ex facto Gariardi, quondam patris eorum, et a Tethoria uxore suprascripti (j) Comitis; et idem germani suprascriptam gua|diam in se receperunt ut unus pro altero fideiubent. Actum est hoc infra castrum de Castilione.
Signa ++++ (k) manuum suprascriptorum germanorum, qui hanc cartam fieri rogaverunt et suprascriptos denarios et launechild acceperunt ut supra.
S[ign]a ++++ (k) manuum Asclerii et Gambari de Cucigo et Pigozi et Rogerii de Merlino et Arialdi Catanii et Iohannis Leonis et Arderici Guasci, testium.
(SN) Ego Tapinus notarius sacri palacii rogatus hanc cartam scripsi et tradidi.

(a) Segue espunta e depennata t
(b) Segue depennato sex
(c) Segue depennato et all'inizio del rigo successivo.
(d) duocim in A.
(e) Spamexis in A.
(f) Segue depennata m
(g) Segue depennata n
(h) Nel sopralineo.
(i) c- corretta su lettera precedente.
(j) suprascriptis in A.
(k) Il numero dei segni non corrisponde a quello delle persone.

Edizione a cura di Ada Grossi
Codifica a cura di Ada Grossi