Lombardia Beni Culturali
61

Carta venditionis

1138 novembre 4, Milano.

Alberto detto Carronnia, del fu Amizone, di Milano, e sua moglie Scribana, entrambi di legge longobarda, avendo Scribana l'autorizzazione di Arnaldo, giudice e missus del re Corrado, dichiarano di aver ricevuto da Ambrogio, monaco e priore del monastero di Chiaravalle, a nome del monastero, centotrentaquattro lire di denari d'argento come prezzo della vendita di tutti i loro beni, consistenti in quattro mansi, in Villamaggiore e Consonno, sia dentro che fuori dal castrum, nella villa e nei rispettivi territori, con i diritti pertinenti. Inoltre, Alberto dà a titolo di livello al suddetto Ambrogio, a nome del monastero, tutti i beni in Villamaggiore e Consonno e nei rispettivi territori a lui spettanti al medesimo o ad altro titolo, con l'obbligo di pagare il consueto fitto annuo di due denari. Alberto dà guadia a Pagano Ingoardo che libererà i suddetti beni dal fitto di cinque soldi richiesto dall'abate di S. Vincenzo <di Milano> , secondo quanto convenuto con Goslino Pagano e Arderico Sacco, ponendo come fideiussore Alberto, suo zio.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 554, n. 57 [A]. Copia del principio del sec. XIX, BNBMi, Mss. Bonomi, AE XV, 20, pp. 187-190, n. 65 [B]. Regesto, ASMi, Catalogo delle pergamene, vol. III, fase. 53. Sul verso, di mano coeva X parzialmente erasa: § Carta vendicionis, quam fecit Albertus, filius condam Amiçonis de Carronia civitatis Mediolani, | de terris iacentibus in territorio de Vicomaiore et de Consono, facta .MCXXXVIII.; aggiunta di altra mano coeva W: .IIII. novembris aggiunta di altra mano coeva Y: facta est; di mano coeva Z: .XXXIII.; segnatura Bonomi: 57. MCXXXVIII; altra mano moderna: P. XCIV N. LXIII ripetuto sotto: F. 94 N. 63 cui segue di altra mano: T 4 C 2; altre mani moderne e recenti: Pro bonis de Vicomaiore. Vimaggiore. Acquisto. N. 98. 1138, 4 novembre, indizione VI.

Regesto: G. GIULINI, Memorie, III, pp. 276-277.

Pergamena di mm. 353 x 486 in mediocre stato di conservazione. La pergamena è tagliata lungo il margine sinistro. Macchie tra la settima e la decima riga, due buchi in corrispondenza della decima riga, due forellini in corrispondenza delle piegature tra quinta e sesta riga e tra nona e decima riga. Sbiaditure della scrittura nell'angolo superiore destro e lungo il margine destro.

[(ST)] Anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi millesimo centesimo trigesimo octavo, quarto die mensis novembris, indictione secunda. Constat nos Albertum, filium quondam Amizonis, qui dicitur Carronnia, de civitate Mediolani, et Scribanam iugales, qui professi sumus lege |[vivere] Longobardorum, consentiene mihi iamdicte Scribane ipso Alberto, iugale et mundoaldo meo, et, ut legis habet auctoritas, una cum notitia Arnaldi, iudicis et missi domni Chunradi regis, a quo interrogata et inquisita sum si ab ipso iugale et |[mun]doaldo meo vel ab alio homine aliquam paterer violentiam an non; in cuius presentia et testium certam facio manifestationem eo quod ab ipso iugale et mundoaldo meo vel ab alio homine nullam patior violentiam, nisi mea bona spontanea voluntate hanc cartam (a) |[ve]nditionis fa cere visa sum; accepisse sicuti et in presentia testium manifesti sumus quod accepimus insimul a te domno Ambrosio, monacho et priore monasterii de Cleravalle, quod est edifficatum foris, prope hanc civitatem, ad locum ubi dicitur Rovenianum, ad partem |[et] utilitatem ipsius monasterii, argenti denariorum bonorum libras centum treginta et quattuor, finito pretio, pro omnibus casis et rebus territoriis, iuris nostri, quas habere visi sumus in locis et fundis Vicomaiore et Cosonno, [tam inf]ra castrum quam et foris, in villa |[et in] eorum territoriis, tam casis, sediminibus, clausuris, campis, pratis, pascuis, vineis ac silvis, buscis, gerbis, comunantiis, vicanalibus seu conciliariis locis, cultis et incultis, divisis et indivisis, usibus aquarum aquarumque ductibus; et sunt ipse res supertotum |[usque] ad mansos quatuor, et si amplius per mensuram inveniri potuerint, in presenti maneant vendicione, una cum omnibus honoribus, conditionibus, usibus, redditibus, districtis et commendationibus, albergaria, habitaculo, castellantia, amiscere, cuva et manna, atractis et omnibus aliis |[re]bus que dici vel nominari possunt, nobis in predictis locis pertinentibus, in integrum. Quas autem res superius dictas, cum superioribus et inferioribus seu cum fmibus et accessionibus suis, in integrum ab hac die tibi, iamdicto domno Ambrosio priori, per hanc cartam et idem pretium vendimus, tradimus, eman|[ci]pamus, ut facias exinde a presenti die tu et tui successores, ad partem et utilitatem ipsius ecclesie, seu cui vos dederitis, iuris proprietarii nomine, quicquid volueritis, sine omni nostra et heredum nostrorum contradictione. Quidem et spondemus atque promittimus nos qui supra iugales, una cum nostris heredibus, tibi iamdicto |[A]mbrosio priori et tuis successoribus seu cui vos dederitis suprascriptas omnes res ab omni contradicente homine defensare. Quod si defendere non potuerimus, aut si contra hanc cartam vendicionis, per quodvis ingenium, agere aut causari presumpserimus, in duplum v[obis] suprascriptas omnes res restituamus, sic[ut pro t]empore |[f]uerint aut valuerint, sub extimatione, in consimilibus locis. Quia sic inter nos convenit. Actum foris, prope hanc (b) civitate.
Signa + + manuum suprascriptorum Alberti et Scribane, iugalium, qui hanc cartam vendicionis ut supra fieri rogaverunt.
Signa +++ (c) manuum Amizonis de Agello, Goslini qui dicitur Paganus, Arderci qui dicitur Sacco, Pagani Ingoardus, Maltalliati Burro, Arialdi qui dicitur Bastardus, testium.
(SM) Ego Arnaldus iudex et missus qui eidem femine interrogavi ut supra et in hanc cartam ad confirmandum manum posui.
Ibi statim, presentibus ipsis testibus, libellum fecit ipse Albertus in suprascripto domno Ambrosio priore, ad partem ipsius monasterii, de quanto ei pertinet in suprascriptis locis Vicomaiore et Cosonno et in eorum territoriis, per libellum seu aliquo modo sive iure proprietatis, | ita ut, amodo in antea, habere et tenere debeat ipse Ambrosius prior et eius successores et pars ipsius monasterii seu cui ipsi dederint, et facere exinde, libellario nomine, quicquid eis utile fuerit, ad persolvendum fictum omni anno, secundum usum de libellaria, denarios duos. Et promisit ipse | Albertus non agere de ipsis rebus nec de ipsis duobus denariis ficto, sed ab omni contradicente homine defensare, in pena librarum centum.
(ST) Ego Ugo notarius et iudex scripsi post traditam complevi et dedi.
Et insuper, dedit vuadiam ipse Albertus eidem domno Ambrosio priori quod ipse res non sunt in alia parte tradite vel invasate, et si aliqua invasio aut intentio ab aliqua parte inde aparuerit, defendere et vuarentare debet ipse Albertus et sui heredes, cum racio|ne et usu; unde posuit ei fideiussorem Albertum, patruum suum, usque in pena dupli.
Et aliam vuadiam dedit in manu Pagani Ingoardi, quod disbrigare et adquietare habet solidos quinque fictum, quod abbas Sancti Vincentii requirit in ipsis rebus, secundum conventum quod ipse Albertus fecit de ipso ficto cum Goslino Pagano et Arderico Sacco. Unde posuit ei | fideiussorem suprascriptum Albertum, patruum suum, in pena librarum decem.


(a) car con una seconda -r- nel soprarlineo.
(b) Così A.
(c) Così, senza corrispondenza fra il numero delle croci e quello dei nomi.

Edizione a cura di Anna Maria Rapetti
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti