Codice diplomatico della Lombardia medievale
(secoli VIII - XII)

(SN) Anno dominice incarnac(ionis) mill(esim)o cent(esim)o octuag(esim)o secundo, indicione quinta decima, in Papia, die mercurii undecimo k(a)l(endas) ianuarii. Dominus Lafrancus, sancte Ticinensis Ecclesie episcopus, a parte ipsius episcopii, dedit | nomine co(n)mutationis fratri Nazario et fratri Ambroxio, nomine et vice do(m)ni Iohannis abbatis monasterii Sancte Marie de Claravalle, a parte ipsius monasterii, sedimen unum et pecias septem de terra colta et suam porcionem quę est tercia pars de pecia una de | prato et suam porcionem quę est tercia pars de peciis duabus de bosco iuris ipsius episcopii positas in territorio Ragagnarie: pecia de terra quę est sedimen iacet infra villam Ragagnarie supra Lambrum et est pertice tres et tabule | sex, coheret ei a mane Ubertus Besscossa, a sero et aquilone Lambrus; § secunda pecia iacet inter duas cesas et est pertice viginti sex minus tabula una et pedes quatuor, a mane capella Sancti Iervaxii, a meridie predictum monasterium, a sero | idem monasterium; § tercia pecia iacet in Ronco de Quintavalle et est pertice novem minus tabule tres, a tribus partibus idem monasterium; § quarta iacet ad Fossas de Agino et est pertice viginti sex et tabule octo, a meridie via, a mane Oldratus de Basericapetro, | ab aliis partibus idem monasterium; § quinta iacet ad Ulmetum et est pertice quatuor minus tabule due, a mane via, ab aliis partibus suprascriptum monasterium; § sexta iacet ad Nucem Vetulam et est pertice decem et octo et tabule septem, a mane | et meridie et sero suprascriptus Ubertus, ab aquilone suprascriptum monasterium et in parte suprascriptus Oldratus et in parte via; § septima iacet ad Campum Longum et est pertice triginta tres et tabule tres, a mane et aquilone idem monasterium, a meri|die via; § octava iacet ad Clausum et est pertice undecim et tabule quinque, a mane et meridie via, ab aliis suprascriptus Ubertus; § predicta pecia de prato iacet supra Lambrum et est pertice decem et tabule quinque, a mane via, a me|ridie suprascriptus Ubertus, ab aquilone Lambrus; § prima pecia de bosco iacet ad Clausum et est pertice viginti septem, a mane et meridie idem monasterium, a sero suprascriptus Oldratus, ab aquilone via et in parte | suprascriptum monasterium; § secunda pecia de bosco iacet ad Campum Lomgum et est eprtice quinquaginta septem minus tabule quinque, a mane et meridie idem monasterium et in parte suprascriptus Oldratus, ab aquilone via, a sero | suprascriptum monasterium, sive ibi alie sint coherencie, omnia cum omnibus suprascriptis rebus omnibus pertinentibus inintegrum. § Quidem et adinvicem dederunt suprascripti frater Nazarius et frater Ambroxius, a parte suprascripti monasterii, suprascripto episcopo, | a parte suprascripti episcopii, nomine co(n)mutac(ionis), pecias quindecim inter terram coltam et boscum et pratum et sedimen et ierbum positas in territorio Marciani et Turris: § prima pecia iacet ad Pignolum et est pertice | sedecim minus tabule tres, a mane Ardegus Medicus, a meridie idem Ardengus, a sero via; § secunda pecia iacet ad la Longoram ad Vites Rainaldi et est pertice decem et octo minus tabule quatuor et dimidia, a mane | et meridie Mediabarbi, a sero Papius Malconventus; § tercia iacet in Gabeto et est boscum et est pertice tres et tabule due, a sero via, a meridie Montenarius Thomadus, a mane boscum de Gabeto; § quarta | iacet ad Sanctum Petrum in Vignale et est pertice decem et tabule septem et dimidia, a meridie Sicci, a mane Syrus Ugonus; § quinta iacet ad Campum Timoni et est pertice septem et tabula una, a sero suprascriptus Sanctus Petrus, | a meridie suprascriptus Montenarius, a mane fictum Zani Ugonis; § sexta iacet ante supracriptam ecclesiam Sancti Petri, a mane suprascripta ecclesia, a meridie via, a sero et aquilone Lambrus, et est pertice quatuordecim minus tabule quinque | et est in parte onetum; § septima iacet infra villam suprascripti loci Turris et est sedimen et est pertica una et tabule octo, a mane Bonusiohannes Calcianiblum, a meridie Arduini, a sero illi de Turricella; § octava iacet | ad la Bragetam et est pertice septem minus tabule octo et dimidia, a mane via, a meridie et sero Sicci; § nona iacet in Binda et est pertice quatuor minus tabule septem et dimidia, a mane Sicci, a meridie et sero gab[e]|tum; § decima iacet ad Pirum de Marcenasco et est pertice quatuordecim et tabule decem, a mane Sicci, a meridie Otto Cebola, ab aquilone via; § undecima iacet ad Boscum de Clauso et est pertice tres et tabula | una et est boscum, a mane suprascripta ecclesia, a meridie via, a sero illi de Turricella; § duodecima iacet ad Clausum et est pertice quatuor et tabule undecim et dimidia et est boscum, a mane Guidelenghi, a s[ero]| et meridie Syrus de Marzano; § tercia decima iacet ibi, pertice tres et tabule octo et pedes octo et est boscum, a mane Ugo de Turricella, a meridie Sanctus Theodorus, a sero suprascriptus Syrus; § quart[a deci]|ma iacet ad Clausum et est pertice decem et octo minus tabula una et est boscum, a meridie et sero idem Montenarius, a mane monasterium Sancti Petri in Cello Aureo; § quinta decima iacet in [Berzo]| et est pertice viginti et tabule quatuor, a mane Arduini, a sero monasterium de Claravalle, a meridie suprascriptus Bonusiohannes, sive ibi alie sint coherencie. Eo modo ut de cetero co(n)mutator[es et eorum]| successores et cui dederint habeant et detineant suprascriptas res quas inter se co(n)mutac(ionis) nomine tradiderunt adinvicem et faciant exinde, proprietario nomine, quicquid voluerint, sine omni u[nius]| alteriusque partis contradic(ione). Insuper suprascriptus episcopus, a parte suprascripti episcopii, promisit fratri Nazario et fratri Ambroxio, nomine et vice suprascripti abbatis, quod si ei vel suis successoribus seu cui dederint briga vel conte[ncio]| apparuerit de suprascriptis rebus omnibus quas ipse eis habet datum per conmutac(ionem) et dampnum inde eis evenerit, quod restituere eis habet ipsum dampnum; et illud idem suprascripti frater Nazarius et frater Ambroxius promiserunt [suprascripto]| episcopo, a parte suprascripti monasterii, quod restituere habent ei dampnum si ei (a) evenerit de illis rebus quas ipsi ei dederunt per co(n)mutac(ionem).
§ Predicti omnes hanc cartulam fieri rogaverunt.
Interfuerunt Mangiavillanum, Oprandus Confanonerius, Lafrancus Arduinus et Manzo, Cabalcator de Piscaria et Iacobus Batitor (b), testes. § Eodem die (c), tali tenore, suprascripti frater Na|zarius et frater Ambroxius dederunt suprascripto episcopo (c) suprascriptam peciam que iacet in B(er)zo et quę est pertice viginti et tabule quatuor et sedimen quę (d) iacet in Turri, quod retinuerunt in se decimam, suprascripti testes.
(SN) Ego Iacobus sacri palacii notarius hanc cartulam tradidi et scripsi.

(a) eis in A.
(b) B- corretta da lettera precedente.
(c) Aggiunto nel sopralineo con segno di richiamo.
(d) Così A.

Edizione a cura di Ada Grossi
Codifica a cura di Ada Grossi