Codice diplomatico della Lombardia medievale
(secoli VIII - XII)

(ST) Anno dominice incarnacionis milleximo centesimo quadragesimo septimo, quinto die mensis agusti, indicione decima. Constat nos Dionixium filium quondam Arderici qui dicebatur Ferracaballus et Martinam iugales, | de suburbio Porte Verceline, qui profesi sumus lege vivere Longobardorum, mihi qui (a) supra Martine consentiente suprascripto Dionixio iugali et mundoaldo meo et subter confirmante, et, ut legis habet auctoritas, una cum | noticia Azonis iudicis ac missi domni regis, a quo interrogata et inquisita sum si ab suprascripto iugali et mundoaldo meo vel ab alio homine aliquam paterer violentiam an non, in cuius presentia et testium certam facio profesionem et | manifestacionem eo quod ab suprascripto iugali meo nec ab alio homine nullam patior violentiam, nisi mea bona et spontanea volumtate (a) hanc cartam vendicionis cum suprascripto viro meo facere visa sum, accepisse, sicut et in presentia | testium manifesti sumus quod accepimus insimul, a te Amedeo presbitero hac (a) preposito ecclesie et canonice Sancti Georgii qui dicitur in Palatio site in civitate Mediolani, ad partem suprascripte ecclesie, arg(e)n(ti) d(e)n(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) libras septuaginta et | quinque finito pretio, sicut inter nos convenit, pro omnibus casis et rebus territoriis iuris nostri iacentibus in loco et fundo a la Turre qui est prope Fontegio et in eius territorio, que mihi qui supra Dionixio pertinent et advenerunt | per hereditatem vel alio iure a parte suprascripti quondam Arderici genitoris mei, omnia et in omnibus, quantumcumque nobis qui supra iugalibus aliquo iure pertinet in suprascripto loco a la Turre et in eius territorio in integrum, in presenti maneat vendicione. | Quas autem res omnes superius dictas cum superioribus et inferioribus seu cum finibus et accessionibus suis in integrum ab hac die tibi qui supra preposito a parte suprascripte ecclesie per hanc cartam et idem pretium vendimus, tradimus, emancipamus, ut fatias | exinde a presenti die tu et successores tui a parte suprascripte ecclesie et cui vos dederitis iuris proprietarii nomine quicquid volueritis sine omni nostra qui supra iugalium et heredum nostrorum contradicione. Quidem spondemus atque promittimus nos | qui supra iugales una cum nostris heredibus tibi qui supra preposito tuisque successoribus a parte suprascripte ecclesie et cui vos dederitis suprascriptas res omnes qualiter superius legitur in integrum ab omni contradicente homine defensare. Quod si defendere non potuerimus aut si contra | hanc cartam vendicionis agere aut causari presumpserimus (b), tunc in duplum vobis suprascriptas res omnes restituamus sicut pro tempore fuerint aut valuerint sub estimaicione (a) in consimili loco. Quia sic inter nos convenit. Actum iussta (c) eclesiam Sancti Naboris (d).
Signum + (e) manuum suprascriptorum Dionixii et Martine iugalium qui hanc cartam vendicionis ut supra fieri rogaverunt, et ipse Dionixius eidem coniugi sue consensit ut supra; et insuper ibi investivit ipse Dionixius suprascriptam | coniugem suam de casa una cum area eius iacente in suprascripto burgo, est ei a mane Boviti, a meridie murus civitatis, a sero Mussi de Rode, a monte via et Nilonus, nomine pignoris et consulti, per libras tredecim d(e)n(ariorum) de dote suprascripte Martine, qui fuerunt de vendita (f) de terra de Ristocano.
(SM) Ego Azo iudex et missus domni secundi Chunradi regis prefatam Martinam interrogavi ut supra et subscripsi.
Signa + manuum Rogerii qui dicitur Perarena, Petracii de Terzago, Oriverii Straciabusecca, Marini de Marinonis, Azonis Corbi, Rogerii Bleme, Arialdi, Broki, Petracii de Raude, testium.
Ibique statim, presentibus suprascriptis testibus, dedit guadiam ipse Dionixius eidem preposito a parte suprascripte ecclesie, si de suprascriptis rebus placitum aut intentionem advenerit, defendere et guarentare habet in iure et racione, et | posuit fideiussorem Anselmum qui dicitur de Lomacio, de burgo Porte Ticinensis, qui obligavit se fideiussorem esse in pena dupli suprascripti pretii; et insuper, coram ipsis testibus, iuravit ibi predictus Dionisius per se et | per parabolam suprascripte Martine coniugis sue quod amodo in antea omni tempore taciti et contenti erunt in suprascripta vendicione quam superius legitur.
(ST) Ego Petrus notarius tradidi, interfui et rogatus subscripsi.
(ST) Ego Dionisius notarius sacri palatii scripsi.
Ex isto precio de mercato da (a) la Turre quod legitur (g) in his cartulis dederunt filii Lanfranci qui dicitur Brema, silicet Guilielmuset Rogerius et Robertus, libras sex d(e)n(ari)orum, quos suprascriptus quondam Lanfrancus iudicavit canonice Beati Georgii qui dicitur | in Palatio pro duobus modiis de (h) ficto pro anima sua, et propter hoc officiales ipsius canonice qui nunc et pro tempore fuerint omni anno in die obiti sui anuale unum cum cruce et candelis honorifice (i) cellebrare (j). | Et Marinus qui dicitur de Marinonis dedit in isto precio suprascriptarum rerum de la Turre libras decem d(e)n(ari)orum, quos Miranus qui dicebatur de Busti iudicavit suprascripte canonice pro anime sue remedio, et propter hoc facere debent canonici ipsius ecclesie omni anno in die obiti sui | anuale suum cum aliis duodecim presbiteris, cum cruce et candelis, honeste, et facere debeant (a) ipsi canonici luminaria super sepulturam illius (k) pro duabus quadrageximis, silicet in aventu (a) Domini et in maiori (l).

(a) Così A.
(b) A presupserimus
(c) Corretto da suprascripta mediante rasura del segno abbreviativo e aggiunta di us tironiano sopra i
(d) eclesiam Sancti Naboris su rasura.
(e) Un solo segno di croce, qui e più oltre, indica più persone.
(f) de vendita in interlineo.
(g) legitur in interlineo.
(h) de in interlineo.
(i) f corretta su c
(j) Si sottintenda debent
(k) La seconda l corretta su i
(l) Da ex isto aggiunto da altra mano coeva.

Edizione a cura di Luisa Zagni
Codifica a cura di Ada Grossi