85
Breve de sententia
1169 ottobre 8, Varese.
II giudice Maleguardatus de Bimmio e Soldano de Vellate, arbitri eletti dalle parti, dirimono una controversia tra Algisio, preposito della chiesa di San Vittore, che agisce per la stessa, ed il prete Lanfranco de Vellate con Guidrado e Lanfranco suoi nipoti, circa la terra lasciata in eredità da Ugone Malapars di Velate.
Originale, ABSVVa, Pergg., cart. XI, n. 13 [A]; regesti Comolli, Compendium, BCVa, p. 5, BAMi, c. 3r; L. Lanella, Catalogo, f. 117b.
Sul verso, di mano del rogatario: Sentencia quam dederunt Maleguardatus iudex et Soldanus de Vellate.
Tracce di rigatura a secco.
I dati cronologici non concordano in quanto nell'ottobre 1169 correva la III, non la II indizione. Ciò è forse dovuto ad una svista del rogatario, che in altro atto di novembre (cfr. doc. n. 74) si conforma all'uso corrente.
(ST) Die mercurii qui est octavus dies octubris, in ecclesia Sancti Victoris de Varisio.
Breve de sententia quam dederunt Male|guardatus iudex de Bimmio et Soldanus de Vellate, electi arbitri sub pignoribus ex ambabus partibus datis, de discordia que | erat inter domnum Algisium, prelatum ecclesie Sancti Victoris de Varisio, conscilio et in concordia fere omnium suorum fratrum, et ex altera par|te presbiterum (a) Lafrancum de Vellate et Guidradum atque Lafrancum nepotes eius. Lix quippe talis erat: dicebat ipse Algisius prepositus ad partem | iamdicte ecclesie se velle eis aufferre totam illam terram quam iudicavit Ugo qui dicebatur Malapars de predicto loco Vellate iamdicte ecclesie Sancti | Victoris, tum propter hoc, quia solitum canonem per biennium tenuerant, tum propter hoc, quia eam ad suam manum tenere volebant. Et si hoc facere non po|sset, tamen illum fictum quod iudicaverunt domnus (b) Guido (c) de Vellate et Frebonia iugales iamdicte ecclesie Sancti Victoris eum eis aufferre velle, eo | quod ecclesia decepta erat, quia iamdictus Ugo Malapars, quando peciit illum fictum, dicebat quod non erat ultra tredecim sestaria et invenitur | ultra viginti et novem; nec talis deceptio verssus ecclesiam valet quia ecclesia utitur iure minoris. Ad hec vero ipsi presbiter Lafrancus et nepotes | eius sic respondebant, dicentes non alia de causa canonem tenuisse, nisi propter hoc quia ministri iamdicte ecclesie aufferebant eis illum fictum | unde hoc pastum facere debebant; de hoc quod dicunt velie eam ad suam manum tenere, hoc non est necessarium ecclesie et ideo istis rationibus (d) | aufferre non posse; ad fictum quod erat datum ad pastum Ugonis Malepartis dicebant quando Ugo iudicavit ipsum pastum quod ibi inconti|nenti peciit predictum (e) fictum nec aliter iudicasset ipsum pastum, et ideo non potest eis aufferri; et etiam alia ratione, quia alia vice illum | suprascriptum fictum eis tollere volebant, et hoc pracitum fuit positum in predicto domno Algisio nunc preposito, et ipse iudicavit per sentenciam ut ipsum fic|tum eis dimitteretur. Iterum ipse prepositus respondebat inquiens suprascriptum fictum incontinenti factum non esse, immo ex intervallo, nec sen|tentia (f) data ullam vim habere debere, quia sacramenta delata in congruenti tempore non fuerunt facta nec adhuc sunt facta, nec de hoc fuit | sentencia prolata. His visis et auditis et probationibus ab utraque parte remissis, iudicavit predictus Maleguardatus per paraboram suprascripti | Soldani, si predictus presbiter Lafrancus vellet (g) iurare quod alia de causa non tenuit fictum nisi propter hoc quod ipsi abstullerant eis illum fictum (h) unde pastum | facere debebat, quod non possint eis aufferre nec ad suam manum tenere; de ficto quod iudicaverunt predicti Guido et Frebonia iudicavit et dixit | si ipse domnus Algisius prepositus per suum advocatum vellet (g) iurare quod ipsum fictum non erat ei concessum (i) incontinenti iudicati Ugonis Malepar|tis, quod ipsi presbiter Lafrancus et Guidradus et Lafrancus nepotes eius dimitterent eis totum fictum quod iudicaverunt predicti Guido et Frebonia predicte ecclesie | preter (j) tredecim staria ad starium parvum, ideo quia ipsi arbitri cognoverunt pastum quod iudicavit suprascriptus Ugo bene posset fieri ex illa terra, quam | scimiliter ipse Ugo iudicavit ad faciendum illum pastum, et sic ecclesia valde decepta erat, quod de iure esse non potest. Sacramenta vero | ab utraque parte fuerunt remissa. Et sic finita est causa.
Anno dominice incarnacionis millesimo centesimo sexagesimo nono, indicione secunda.
Interfuerunt huic sentencie Guifredotus de Barza et Bottus de Vellate et de clericis Magnotus et (k) Girardus et Lafrancus Lactarella et alii | quam plures.
(ST) Ego Maleguardatus iudex domni Frederici imperatoris hanc sentenciam dedi et scripsi.
(a) In A prum con segno abbreviativo.
(b) Sulla finale un segno abbreviativo generico e l'abbreviazione per us.
(c) In A Guidonem con ne e segno abbreviativo finale espunti.
(d) Segue au espunto.
(e) Segue p espunta.
(f) In A sentententia con la sillaba ripetuta espunta.
(g) Su et finale un inutile segno abbreviativo.
(h) Segue l.
(i) Segue q espunta.
(j) preter in interlineo.
(k) Segue guise cancellato.
Edizione a cura di
Luisa Zagni
Codifica a cura di
Patrizia Merati